5 gedachten over “Stolpersteine project Historische Kring Menterwolde

  1. Het was een bijzondere en gedenkwaardige morgen in Zuid- en Noordbroek. 75 jaar geleden, in 1942 kregen in totaal 28 Joodse inwoners van de twee dorpen van de bezetter opdracht zich bij het station van Zuidbroek te melden. Vandaar vertrokken zij naar kamp Westerbork. In de weken en maanden daarna werden de meesten naar Auschwitz gebracht, enkelen naar Sobibor. Allen werden ze vermoord. Nabestaanden waren er nauwelijks. Hun buren, collega’s, klasgenoten of sportvrienden zijn inmiddels ook hoogbejaard of overleden. Zo verdeen de Joodse gemeenschap in deze dorpen naamloos en vergeten. De Duitse kunstenaar Günter Demnig begon in de jaren 1990 te denken over hoe de gedeporteerden konden worden herdacht. In tegenstelling tot het enorme Holocaustmonument in Berlijn kwam hij op het idee om juist heel kleine monumentjes te maken. Voor iedere gedeporteerde en vermoorde Jood, Roma of Sinti één. In 1996 werd het eerste struikelsteentje in het plaveisel in Berlijn-Kreuzberg gelegd. Inmiddels heeft hij in heel Europa ruim 61.000 Stolpersteine gelegd. De Historische Kring Menterwolde heeft de adressen van de Joodse inwoners van beide dorpen uitgezocht, en vandaag kwam Günter Demnig naar hier om de 28 stenen te leggen. Na driekwart eeuw komen de Joodse inwoners terug naar de plek waar zij als lid van de dorpsgemeenschap leefden. 28 van de zes miljoen. 28 mensen, met een leven, met alle aspecten van het menselijk bestaan, geluk, verdriet, succes en mislukking. Mensen die, net als wij, hun stempel drukten op hun gezin en omgeving. Mensen, net zo belangrijk als wijzelf. 28 mensen ontrukt aan de anonimiteit van de grote getallen. Het was indrukwekkend. Het is belangrijk.

  2. In Nieuwolda werd de laatste Stolperstein gelegd. Voor Arent Levie. De enige Jood uit het dorp die gedeporteerd werd en werd vermoord. Bij de plechtigheid werd het aangrijpende gedicht van Willem Wilmink voorgedragen.

    Ben Ali Libi
    Op een lijst van artiesten, in de oorlog vermoord,
    staat een naam waarvan ik nog nooit had gehoord,
    Ben Ali Libi, de goochelaar

    Met een lach en een smoes en een goocheldoos,
    en een alibi dat-ie zorgvuldig koos,
    Scharrelde hij de kost bij elkaar,
    Ben Ali Libi, de goochelaar

    Toen vonden de vrienden van weduwe Rost
    Dat Nederland nodig moest worden verlost
    Van het wereldwijd joods-bolsjewistische gevaar.
    Ze bedoelden natuurlijk de goochelaar.

    Wie zo dikwijls een duif of een bloem had verstopt,
    Kon zichzelf niet verstoppen, toen er hard werd geklopt,
    Er stond al een overvalwagen klaar
    voor Ben Ali Libi, de goochelaar

    In’t concentratiekamp heeft hij misschien
    zij aardigste trucs nog wel eens laten zien
    met een lach en een smoes, een misleidend gebaar
    Ben Ali Libi, de goochelaar

    En altijd als ik een schreeuwer zie
    met een alternatief voor de democratie,
    denk ik: jouw paradijs, hoeveel plaats is daar,
    Voor Ben Ali Libi, de goochelaar

    Voor Ben Ali Libi, de kleine schlemiel,
    hij ruste in vrede, God hebbe zijn ziel.

Laat een antwoord achter aan Saskia Dijk - Lok Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *