Zondagmiddag 17 september werden er in Winschoten 4 Stolpersteine ter nagedachtenis aan de in de oorlog vermoorde Joodse familie Frank, die àndere familie Frank, gelegd. Het gezin bestond uit vader Jakob (Jaap), moeder Herta, dochtertje Minna en zoontje Izak.
De vier werden uit hun huis gehaald en op 9 oktober 1942 in het Drentse Kamp Westerbork, samen met 1699 anderen, op de trein gezet naar vernietigingskamp Auschwitz in Polen.
De 28-jarige moeder, haar 6-jarige dochtertje en 3-jarige zoontje werden drie dagen later bij aankomst onmiddellijk vergast. De vader werd weliswaar nog te werk gesteld, maar ook hij werd drie maanden later, op 38-jarige leeftijd, omgebracht.
Eppe Bodde onthulde de Struikelstenen. Zijn moeder werd in 1942 gevraagd om haar overbuurmeisje Minna Frank in huis te nemen om zo deportatie te voorkomen. Maar de Bodde’s durfden daar, uit angst voor represailles, niet op aan. De vrouw is nooit meer over die achteraf dramatische beslissing heen gekomen.
Wat in Winschoten rest zijn herinneringen, hart verscheurende verhalen en de namen van het gezin Frank op het Joodse monument en nu ook op de vier Stolperstaine. Gelegd in de Engelsestraat, op de plek waar ooit hun huis en haard was, met wellicht op de schoorsteenmantel de trouwfoto uit 1934.
Vreugde en verdriet lagen destijds dicht bij elkaar, want acht jaar na die feestelijke dag in hun nog jonge leven, was het allemaal voorbij. Waartoe mensen in staat zijn.
Met dank aan Wiebe Klijnstra
Geen woorden voor😢