Er zijn van die dagen dat je eigenlijk iets heel leuks gaat doen maar wat aan de andere kant helemaal niet leuk is. Afgelopen zaterdag ging ik naar Nieuwlande “Het dorp dat zweeg”
Het Drentse dorp Nieuwlande, hemelsbreeds op slechts 25 kilometer van voormalig Kamp Westerbork, heeft een rijke oorlogsgeschiedenis. In de Tweede Wereldoorlog was het verzet er actief en werd hulp en onderdak gevoden aan honderden veelal Joodse vervolgeden. Een verhaal van grote historische waar en met internationale betekenis.
De nationaal bekende verzetsman Johannes Post haalde in 1943 Joodse vervolgeden uit Amsterdam naar Nieuwlande en bracht ze onder bij familie, vrienden en bekenden. Het ‘eenmansbedrijfje’ breidde zich algauw uit over Nieuwlande en omgeving. Het aantal Joodse onderduikers was zo groot dat Nieuwlande ook wel bekend stond als “Drents Jeruzalem’.
De vele waterwegen, bossen, woeste gronen en verspreid staande huizen in het veenkoloniaal gebied vormden een ideale omgeving voor onderduikers.
Naast het museum De Duikelaar met zijn vele verhalen is er de mogelijkheid om ook nog naar de bossen te gaan met daarin het onderduikershol. Voor ons die niet in angst zitten is het bijna onbegrijpelijk hoe het mogelijk is geweest dat daar mensen bivakkeerden onder de grond en niet wetende wat hun stond te wachten. Alleen al bij het idee krijg ik het Spaans benauwd.
Wat een bijzondere dag is dit geweest. Maar ook een dag waarbij je je afvraagt wat gaat iedereen doen mochten we wederom in een gelijkwaardige situatie komen te zitten. Helpen we dan nog steeds zo massaal vervolgden?
Zij die hielpen
Het schilderij is een eerbetoon aan de inwoners van Nieuwlande. Dien Post-Salomons krijgt de hoofdrol, haar echtgenoot Johannes staat rechts achter haar. De andere portretten staan symbool voor de inwoners van Nieuwlande.
Op de achtergrond is het dorp weergegeven, centraal daarin de gereformeerde kerk waar maandenlang twee Joodse jongens zaten. Onderaan is het Yad Vashem monument te zien.
Toegang tot het hol, in de oorlogsjaren uiteraard niet op deze manier maar aan de waterkant links.
Was leuk, maar zeker indrukwekkend.