
Ik had geen naam. Ik was nummer 27633. Ik ben een overlevende van Auschwitz. Daar hoort de verplichting bij om de anderhalf miljoen Joodse kinderen die door de nazi’s werden vermoord te vertegenwoordigen.’ Tova Friedman
Tova Friedman is een van de jongste slachtoffers die Auschwitz overleefden. Ze woonde als peuter in een Joods getto in Centraal-Polen en was vier toen zij en haar ouders naar een naziwerkkamp werden gestuurd. Toen ze zes was, werd ze samen met haar moeder in een volgepakte veewagen naar vernietigingskamp Auschwitz-Birkenau overgebracht, terwijl haar vader naar Dachau werd gedeporteerd.
Tova ontsnapte ternauwernood aan de dood en was getuige van wreedheden die ze nooit zou kunnen vergeten. Ze is een van de weinige Joden die een gaskamer zijn binnengegaan en het kunnen navertellen. Terwijl nazimoordcommando’s de laatste weken voor de komst van de Russen in januari 1945 door Birkenau zwierven, verstopten Tova en haar moeder zich tussen de lijken. Na de bevrijding keerden ze terug naar hun geboorteplaats in Polen. Uiteindelijk spoorde Tova’s vader hen op en werd het gezin herenigd.
Tova heeft haar leven gewijd aan het vertellen over de oorlog, om de herinnering aan de slachtoffers levend te houden. In dit boek vertelt ze wat haar is overkomen en onthult ze een familiegeheim dat een inkijk geeft in de vreselijke keuzes die Joden moesten maken om in leven te blijven.
Wederom een heftig boek al gaat een groot gedeelte van het boek over haar jaren na de Tweede Wereldoorlog. Zeer zeker een aanrader om te lezen. Kreeg van mij 4 van de 5 sterren op Hebban.